De soorten sprongen

Hindernissen worden gebruikt om over te springen. Ze zijn er in allerlei vormen, kleuren, hoogtes en breedtes.

Om hindernissen te bouwen, maak je vooral gebruik van staanders, balken en lepels. Hoe vlakker de lepels en hoe lichter de balk van gewicht, des te sneller valt de balk op de grond bij aanstoten. Eventueel kun je ook nog borden, strobalen etc. onder de hindernis gebruiken om het wat spannender te maken.

In een springwedstrijd of cross heeft hindernis bovendien nog een officiële betekenis. Het zijn dan alle genummerde sprongen of combinaties ervan die de ruiter moet overwinnen tussen start en finish. Een hindernis kan dus uit meerdere sprongen bestaan, deze worden dan met letters aangegeven. Zo zal een dubbelsprong in het parcours als bijvoorbeeld 11a en 11b genummerd zijn. Op wedstrijden worden de hindernissen met een rode en een witte vlag begrensd. Je moet tussen de vlaggen door rijden, waarbij je de rode vlag aan je rechter kant houdt en de witte vlag aan je linker kant.

Cavaletti
Cavaletti is het meervoud van het Italiaanse woord "Cavaletto". Ze bestaan uit 1 balk, met aan de uiteindes een steun, meestal in de vorm van een kruis. Je kunt ze op elkaar stapelen en zo allerlei hindernissen bouwen, maar ook in een rijtje op de grond leggen en er overheen draven, het zogenaamde "balkjes lopen". Hiervan leert een paard goed opletten en de rug gebruiken.

Kruisje
Een kruisje bestaat uit 2 staanders met lepels. De balk steunt aan 1 kant op de lepel, de andere kant rust op de grond en zo bij beide staanders, zodat de balken elkaar kruisen. Eventueel nog met een grondbalk er onder. Het midden van de hindernis is dus het laagste punt. Dit nodigt het paard uit om netjes over het midden van de hindernis te springen.

Grondbalk
Een grondbalk is een balk die aan de voet van de hindernis ligt. Deze maakt het voor ruiter en paard makkelijker om de juiste afzet te bepalen.

Steilsprong
Bij een steilsprong liggen alle balken recht boven elkaar. Het is dus uitsluitend een hoogtesprong, er hoeft geen breedte overwonnen te worden. Het lastige van een steilsprong is dat een paard eerder geneigd zal zijn om ´vlak´ te springen, dat wil zeggen dat hij te veel naar voren springt en te weinig omhoog. Hierbij zal dan eerder een balk vallen.

Muur
Een bijzondere steilsprong is de muur. De moeilijkheid hierbij zit hem in het feit dat het paard niet "door de hindernis heen" kan kijken en dus niet kan zien wat zich achter de hindernis bevindt.

Oxer
Een oxer is een hoogte-breedtesprong, hiervoor zijn 4 staanders nodig met balken ertussen, evenwijdig aan elkaar. De achterste balk ligt meestal wat hoger dan de voorste, maar dit hoeft niet.

Triplebar
Een triple-bar of kortweg "triple" bestaat uit drie rijen balken, oplopend in hoogte, ook dit is een hoogte-breedtesprong. Voor een ruiter kan een triple indrukwekkend overkomen, het is desondanks een relatief makkelijk te springen hindernis, juist door het oplopende karakter. De afzet ligt wat dichter bij de voet van de sprong dan bij een oxer of steilsprong, omdat de voorste balk relatief laag is.

Sloot
Een sloot is in principe gevuld met water, maar er wordt ook nog wel eens blauwe bak of blauw zeil gebruikt bij wijze van sloot. Paarden zijn vaak erg kijkerig op een sloot en tijdige training thuis is dan ook zeer aan te raden.

Een sloot kan overbouwd of niet overbouwd zijn. Een overbouwde sloot is een sloot met een hindernis erboven, meestal een oxer. Dan is het een hoogte-breedtesprong. Een niet overbouwde sloot is alleen een breedtesprong. Meestal staat er wel een laag hekje voor om de afzet te markeren. Ook de landing is gemarkeerd met een witte lijn. Als het paard bij een niet overbouwde sloot het water of de afzet / landing raakt levert dit vier strafpunten op.

Vanaf het M springen is een echte sloot toegestaan, in het B en L mogen overbouwde sloten voorkomen.

Combinatiesprongen
Combinatiesprongen zijn meerdere hindernissen (onderscheiden met letters) die in een rechte lijn achter elkaar staan en direct achter elkaar door genomen moet worden. Ze bestaan meestal uit combinaties van steilsprongen en oxers. De moeilijkheidsgraad zit dan niet alleen in het springen van de hindernis zelf, maar ook in het rijden van een passende afstand tussen de hindernissen in.

In-uit
In-uit'jes bestaan meestal uit een 2 of meer lage kruisjes achter elkaar. Als het paard over de eerste is gesprongen moet hij gelijk afzetten voor de volgende en zo verder. Er zit dus geen galopsprong tussen. Voor een paard is de tussenafstand ongeveer 3 meter. Het oefenen met in-uitjes heeft erg veel voordelen; het paard moet zijn rug gebruiken, zijn voorbenen sneller wegvouwen en hij wordt er handig van. Voor de ruiter is een rij in-uitjes goed voor zijn balans; een uitstekende oefening is het springen hiervan zonder beugels. Uiteraard is dit alleen aan te raden bij een braaf paard dat al ervaring heeft met springen. Om te voorkomen dat de ruiter zijn balans vindt door het gebruik van de teugels kunnen deze in een knoop op de hals gelegd worden.

Dubbelsprong
Een dubbelsprong bestaat vaak uit een combinatie van een steilsprong gevolgd door een oxer, maar andersom of 2 steilsprongen of 2 oxers kan ook. In tegenstelling tot de in-uit zit hier wel een of meer galopsprongen tussen. Om de afstand tussen de twee hindernissen te bepalen ga je uit van 1,5 meter voor de landing, 1,5 meter voor de afzet en 3,5 meter per galopsprong. Dat betekent dat een dubbelsprong op 1 galopsprong een tussenafstand heeft van zo'n 7 meter (in het parcours meestal 7,20 meter), bij 2 galopsprongen wordt het 10 meter.

Driesprong
Vergelijkbaar met de dubbelsprong, maar nu met 3 hindernissen achter elkaar in plaats van 2. De afstand wordt op een vergelijkbare manier bepaald. Een driesprong is pas toegestaan vanaf het M springen, dit is ook geen eenvoudige hindernis. Drie sprongen op een korte afstand kunnen indrukwekkend overkomen voor een paard, en het is van belang om al bij het eerste element op de juiste plaats af te zetten. Als dit niet lukt, is het vrijwel onmogelijk om de andere elementen nog goed te springen.